Zwangerschap

Tijdens je zwangerschap is goede voeding extra belangrijk. Je lichaam heeft meer voedingsstoffen nodig om jou en je baby gezond te houden. Wat je eet, draagt bij aan de groei en ontwikkeling van je kindje én aan jouw eigen energie en weerstand.

Een gezonde basis bestaat uit:

• Veel groente en fruit: probeer elke dag minstens 250 gram groente en 2 stuks fruit te eten.
• Volkorenproducten: zoals volkorenbrood, zilvervliesrijst en volkorenpasta, voor vezels en energie.
• Voldoende eiwitten: uit bijvoorbeeld vlees, vis, eieren, peulvruchten, tofu of noten.
• Zuivelproducten: zoals melk, yoghurt of kaas voor calcium dit is belangrijk voor de botopbouw van je baby.
• Gezonde vetten: zoals in noten, avocado of olijfolie.
• Drink daarnaast genoeg water (1,5-2 liter) en beperk cafeïne tot maximaal 1 of 2 kopjes koffie per dag.

Sommige producten kunnen schadelijk zijn voor je baby of een risico vormen voor je gezondheid. Op de website van het voedingscentrum kun je hiervoor een handige app downloaden, de zwangerHAP.

Let op het volgende:

• Rook niet, drink geen alcohol en gebruik geen drugs: zelfs kleine hoeveelheden kunnen schadelijk zijn.
• Eet geen rauw vlees, rauwe vis en rauwe eieren: vanwege kans op besmetting met bacteriën of parasieten zoals toxoplasmose of listeria.
• Eet geen ongepasteuriseerde kazen: deze kunnen listeriabacteriën bevatten.
• Eet geen roofvissen (zoals zwaardvis, tonijn of haai): vanwege de hoge hoeveelheid zware metalen.
• Neem niet teveel leverproducten (meer dan 1x per dag): deze bevatten veel vitamine A, wat in grote hoeveelheden schadelijk kan zijn.
• Gebruik je medicijnen? Vraag dan aan je behandelend arts of deze zijn toegestaan in de zwangerschap.

Vitamines en supplementen

• Foliumzuur: Slik dagelijks 400 microgram foliumzuur vanaf het moment dat je zwanger wilt worden tot en met de tiende week van je zwangerschap. Dit verkleint de kans op een open ruggetje bij je baby.
• Vitamine D: Tijdens je zwangerschap wordt aangeraden om dagelijks 10 microgram vitamine D te slikken.
• Omega-3: Uit onderzoeken blijkt dat omega-3 een belangrijke rol speelt voor een goede ontwikkeling van de hersenen en het netvlies van de baby. Daarnaast verkleint omega-3 de kans op vroeggeboorte, een laag geboortegewicht en mogelijk de kans op zwangerschapsvergiftiging. Om deze redenen adviseren wij om de hele zwangerschap een omega-3 (vis)vetzuren supplement te slikken.
• Met deze adviezen kun je er ook voor kiezen om een multivitamine te slikken. Bij een multivitamine is het belangrijk dat deze geschikt is voor zwangere vrouwen. Daarnaast is het belangrijk te controleren of in deze multivitamine foliumzuur (B11), vitamine D en omega-3 is toegevoegd. Indien dit niet het geval is, haal deze dan los bij.

Kraamzorg
In het begin van je zwangerschap is het belangrijk kraamzorg te gaan regelen. De kraamverzorgster helpt ons, de verloskundige, bij zowel een thuisbevalling als een poliklinische bevalling. Verder is de kraamverzorgster degene die in het kraambed helpt bij de borstvoeding, uitleg geeft over het bereiden van eventuele flesvoeding, jullie leert hoe de baby verzorgt kan worden, de medische controles doet van jou en de baby en wat huishoudelijke activiteiten verricht.

De Koggemeer heeft zelf geen kraamverzorgsters in dienst, daarom staat het jullie vrij om hier zelf een keuze in te maken. Er zijn grote kraambureaus in de regio maar je kunt ook kiezen voor een zelfstandig werkende kraamverzorgster. Mocht je willen kiezen voor een zelfstandige
kraamverzorgster? Dan is het belangrijk zo vroeg mogelijk in de zwangerschap contact op te nemen met de betreffende kraamverzorgster.

In onze regio werken onder andere de volgende kraambureaus:

• Kraamzorg Zowiezo
• Regiokraamverzorging
• Kraamzus
• Kraamzorg Noord Holland
• Kraamwijs
• De Kraamvogel
• Kraamzorgpartners
• Kraamzorgteam

Wil je je aanmelden bij een ander bureau of kraamverzorgster dan hierboven? Dat is geen probleem. Laat het ons altijd wel weten bij wie je je hebt aangemeld.

Kraamzorg wordt vergoed door de zorgverzekeraar. Wel betaal je hiervoor per uur een eigen
bijdrage. Ben je aanvullend verzekerd voor kraamzorg? Dan wordt vaak de eigen bijdrage volledig betaald door de zorgverzekeraar. Maak je je zorgen of je kraamzorg kunt betalen? Er zijn mogelijke oplossingen, bespreek dit met ons tijdens je controle.

Aanvragen kraampakket
Het kraampakket is een doos met artikelen die nodig zijn voor de bevalling en de periode daarna. Hier zitten onder andere kraamverband, steriele gazen en onderleggers in. Het is altijd noodzakelijk om het kraampakket in huis te hebben, hierbij maakt het niet uit waar je wilt bevallen. Je kan een kraampakket aanvragen bij je zorgverzekeraar. Het pakket wordt niet vanuit de basisverzekering vergoed. Bij een aanvullende verzekering is dit meestal wel het geval. Vraag het pakket tijdig aan bij je verzekeraar. Mocht het pakket niet vergoed worden door je verzekeraar, dan kun je deze altijd ook zelf aanschaffen via een apotheek of online. De kosten voor een kraampakket liggen tussen de 25 en 50 euro.

Zwangerschapsverlof en werk
Minimaal drie weken voor de start van je verlof moet je bij je werkgever je zwangerschapsverlof aanvragen. Je zwangerschaps- en bevallingsverlof is minimaal 16 weken en gaat in, uiterlijk vier weken voor de uitgerekende datum. Indien je een uitkering hebt of werkt als zelfstandige, dan moet je het verlof en een uitkering aanvragen via het UWV.

Voor het aanvragen van je verlof vraagt de werkgever vaak om een zwangerschapsverklaring. Deze verklaring ontvang je van ons na de termijnecho. Werkgevers stellen het meestal op prijs als je tijdig aangeeft wanneer je met verlof wilt gaan.
Als partner heb je recht op één week geboorteverlof. Daarnaast zijn er mogelijkheden voor
aanvullend geboorteverlof en ouderschapsverlof. Meer informatie hierover is te vinden op de
website van de rijksoverheid.

Tijdens de zwangerschap en tot zes maanden na de bevalling is je werkgever verplicht om jouw werkzaamheden aan te passen als dit niet veilig uitgevoerd kan worden. Bijvoorbeeld bij het gebruik van gevaarlijke stoffen of zware fysieke belasting. Ook heb je recht op aangepaste werk- en rusttijden. Bekijk ook de folder zwangerschap en werk. 

Erkenning en ouderlijk gezag
Als je niet getrouwd bent of geen geregistreerd partnerschap hebt, is het belangrijk om tijdens de zwangerschap de erkenning en het ouderlijk gezag te regelen. Erkenning betekent dat de partner (meestal de vader of duomoeder) juridisch ouder wordt van het kind. Met gezag is de partner verantwoordelijk voor de opvoeding en verzorging van het kind. Het regelen van erkenning gebeurt via de gemeente. Regel dit het liefst voor 24 weken zwangerschap. Tijdens deze afspraak wordt ook de achternaam van de baby vastgelegd en krijgt jouw partner na het tekenen ook automatisch het gezag van jullie kind.
Na de geboorte geef jij of je partner de baby aan in de gemeente waar je bent bevallen. Dit moet binnen drie werkdagen. Hierna krijgt je baby een BSN nummer en kun je bijvoorbeeld kinderbijslag aanvragen. Meer weten over wat te doen als je een kind krijgt? Kijk op rijksoverheid.nl/kindkrijgen

Kinderopvang
Als je gebruik wilt maken van kinderopvang zoals een kinderdagverblijf of een gastouder, dan is het belangrijk dit al te regelen in de zwangerschap. Veel organisaties hebben namelijk een wachtlijst. Het Landelijk Register Kinderopvang heeft een lijst van geregistreerde kinderopvangvoorzieningen in de buurt.

Inrichten van de babykamer / babyuitzetlijst

Een van de voorbereidingen op de baby is het inrichten van de babykamer en het verzamelen van spullen voor jullie kindje. Op het internet vliegen de adviezen je om de oren maar niet alles is nodig. Begin tijdig met het aanschaffen van producten die mogelijk een langere levertijd hebben zoals een kinderwagen. Daarnaast is het belangrijk te weten dat je soms pas na de geboorte merkt welke spullen je mist of welke je juist veel gebruikt. Deze kun je ook dan nog aanschaffen. Hieronder vind je een voorbeeld van een uitzetlijst.
> Bekijk uitzetlijst

Voorbereiding op de bevalling
Bij een thuiszorgorganisatie kan je spullen huren die nodig zijn voor de bevalling. Dit zijn bijvoorbeeld klossen, een douchekruk, een ondersteek en een rugsteun. Deze spullen kun je online bestellen en worden vaak gratis bij je thuis bezorgd. Bespreek met de verloskundige welke spullen je nodig hebt. Medipoint is de thuiszorgorganisatie hier in de buurt waar je de spullen kunt bestellen.

De meeste vrouwen voelen rond 20 weken de baby voor het eerst bewegen. Dit kan ook eerder of later zijn in de zwangerschap. Dit hangt onder andere af van de locatie van de moederkoek (placenta) en of je al eerder zwanger bent geweest. Tijdens de zwangerschap wordt de baby steeds sterker en gaat steeds vaker bewegen. Vanaf 28 weken zwangerschap is het belangrijk dat je de baby elke dag voelt bewegen.

Twijfel je of je de baby voldoende voelt bewegen? Ga op je linkerzij liggen en probeer contact te
maken met je kindje. Meestal gaat de baby in deze positie snel bewegen. Heb je met een uur nog weinig reactie of blijf je je zorgen maken? Bel ons dan altijd even.

Wil je meer weten over normale bewegingen of uitleg over het leren kennen van het
bewegingspatroon van je kindje? Kijk hiervoor op deze website.